در یک جنگل خلوت در ارتفاعات شهر ورنون در نورماندی فرانسه، کارگران در حال تنظیم یک سیلندر فولادی زیر چنگالهای غولپیکر قرمزی هستند که بخشی از یک موشک قابل بازیابی است. اروپا امید دارد تا با این پروژه، رشد خیرهکننده اسپیس ایکس متعلق به ایلان ماسک را کندتر کند.
مایااسپیس به دنبال تولید موشک قابل بازیابی
به گزارش خبرگزاری ماه آزادی، مایاسپیس، زیرمجموعهای دو ساله از بزرگترین سازنده موشک اروپا، آریانگروپ، وارد دورهای حساس از آزمایشها شده تا در سال ۲۰۲۶ اولین موشک قابل بازیابی اروپا را پرتاب کند. این پروژه عمدتا بر ماهوارههای تجاری کوچک متمرکز است.
این تلاش برای رقابتپذیرتر کردن اروپا، یک دهه پس از آن انجام میشود که دولتهای اصلی اروپایی تصمیم گرفتند موشک سنگین آریان ۶ را بدون قابلیت بازیابی توسعه دهند. برخی منتقدان این تصمیم را کهنه و منسوخ میدانند، حتی پیش از آنکه این موشک در سال آینده تجاری شود.
یوهان لروی، مدیرعامل مایاسپیس، به خبرنگاران در بازدید از تاسیسات آزمایشی شرکت در گوشهای متروکه از یک مرکز حساس موتور موشک فرانسوی گفت:
در این سوی آتلانتیک، ما از فناوریهای بازیابی غافل بودیم. برای رقابتپذیر بودن، باید هزینهها را کاهش داد و مرحله اول را بازیابی کنیم.
توسعه موشک اروپایی مشابه اسپیس ایکس
ایده تاسیس مایاسپیس اولین بار در دسامبر ۲۰۲۱ توسط وزیر وقت اقتصاد فرانسه، برونو لو مِر، اعلام شد. او از تصمیم استراتژیک اشتباه سال ۲۰۱۴ ابراز تاسف کرد و گفت که فرانسه باید اسپیس ایکس و فالکون ۹ خود را بسازد.
طراحیهای اولیه شامل یک موشک متوسط است که مرحله اول آن قابلیت بازیابی روی یک بارج در نزدیکی پایگاه فضایی اروپا در گویان فرانسه را دارد و میتواند پنج بار مورد استفاده قرار گیرد. این موشک دو مرحلهای همچنین میتواند با یک مرحله اضافی کوچک به نام کیک استیج تجهیز شود تا عملکرد آن افزایش یابد.
این موشک قابل بازیابی بسته به مدار و محموله، بین ۰.۵ تا ۴ تن را حمل میکند. اگر مرحله اول بازیابی شود، ظرفیت حمل تغییر خواهد کرد. این در حالی است که این موشک در نزدیکی آریان ۶ و موشک کوچکتر ایتالیایی وگا C قرار میگیرد که هفته گذشته به فضا بازگشت.
چالشهای تکنولوژیکی و امنیتی توسعه موشک قابل بازیابی
اگرچه رسیدن به سطح اسپیس ایکس فعلا دور از دسترس به نظر میرسد، مقامات اروپایی امیدوارند پروژههایی مانند موشک قابل بازیابی مایاسپیس، جانشینی قابل بازیابی برای آریان ۶ ایجاد کنند. این طرحها در جنگلهای دورافتادهای طراحی میشوند که زمانی محل آغاز برنامههای موشکی و فضایی فرانسه با کمک دانشمندان آلمانی پس از جنگ جهانی دوم بود.
مایاسپیس با آریانگروپ، سازنده موشکهای غیرنظامی آریان و موشکهای استراتژیک فرانسوی، اشتراک فضای کاری دارد. امنیت شدید این محل به دوران جنگ سرد برمیگردد.
چالشهای فناوری بازیابی
مهندسان مایاسپیس با مشکلات تکنولوژیکی ناشی از تاخیر اروپا در پذیرش کامل فناوری بازیابی روبرو هستند. در موشکهای سنتی، جداسازی مراحل در خلا فضا انجام میشود. اما در یک موشک قابل بازیابی، مرحله اول باید زودتر جدا شود که این امر خطرات ناشی از باقیماندن موشک در اتمسفر را افزایش میدهد.
لروی گفت:
این یکی از چالشهای فنی بزرگ است که صنعت اروپا باید بر آن غلبه کند.
نیاز به سرمایهگذاری و سرعت عمل
مایاسپیس علاوه بر چالشهای فنی، باید در برابر رقابت شدید جهانی سرعت عمل داشته باشد. کارخانه موشکسازی آگسبورگ آلمان هم در حال توسعه یک موشک قابل بازیابی جزئی است. اما امسال، یک موتور آزمایشی آن منفجر شد.
مایاسپیس برای توسعه خود به سرمایهگذاری بیشتری نیاز دارد. تاکنون، ۱۲۵ میلیون یورو از آریانگروپ دریافت کردند و هزینه توسعه را چند صد میلیون یورو برآورد میکنند. مایاسپیس قصد دارد سال آینده در مورد دور جدید سرمایهگذاری با شرکت مادر خود بحث کند.